ISO 37001 Belgesi ile Kurumsal Etik Değerlerinizi Güçlendirin

ISO 37001 Yolsuzlukla Mücadele Standardı nedir?

ISO 37001, kurumların rüşvetle mücadele kapasitesini artırmak ve bu konuda uluslararası kabul gören uygulamalara uygun hareket etmelerini sağlamak amacıyla geliştirilmiş bir standarttır. Tüm sektörler ve organizasyonlar için uygulanabilir olan bu sistem, kurumsal şeffaflık, hesap verebilirlik ve etik değerlerin geliştirilmesini destekler.

Bu standart, hem iç hem de dış yolsuzluk risklerine karşı bir koruma kalkanı oluşturur. Kamu kurumları, özel sektör işletmeleri ve sivil toplum kuruluşları gibi farklı yapıdaki organizasyonlar tarafından benimsenebilir. Sistem; politika oluşturma, kontrol mekanizmaları kurma, sorumluluk atama ve raporlama süreçlerini içerir.

Kurum içi etik ve dürüstlük politikaları

Kurum içi etik politikalar, çalışanların ve yöneticilerin hangi davranış standartlarına göre hareket etmeleri gerektiğini belirler. Bu politikalar; dürüstlük, adalet, tarafsızlık ve yasalara uygunluk ilkelerine dayanır. ISO 37001, bu politikaların kurumsal yapıya entegre edilmesini zorunlu kılar.

Etik kurallar, sadece bireysel davranışları değil, aynı zamanda şirketin dış paydaşlarla olan ilişkilerini de şekillendirir. Tedarikçilerle, müşterilerle ve kamu otoriteleriyle kurulan her temas, bu kurallar doğrultusunda yürütülmelidir.

• Etik Kodlar: Yazılı kurallar ile tüm çalışanlara rehberlik eder.
• Bildirim Mekanizmaları: Etik dışı davranışların raporlanabileceği güvenli kanallar oluşturur.
• İç Denetim Desteği: Etik kuralların uygulama düzeyi düzenli olarak denetlenir.

Rüşvet risk analizi nasıl yapılır?

Rüşvet risk analizi, kurumun faaliyet gösterdiği alan, coğrafya, iş ortakları ve iç operasyonlarına bağlı olarak ortaya çıkabilecek potansiyel rüşvet risklerinin sistematik biçimde değerlendirilmesini içerir. Bu analiz, ISO 37001 kapsamında yönetim sisteminin temel taşlarından biri olarak tanımlanır ve proaktif bir yaklaşımı temsil eder. Risk analizi yapılmadan oluşturulacak bir yolsuzlukla mücadele sistemi eksik ve etkisiz kalacaktır.

Analiz süreci genellikle aşağıdaki adımları içerir: risk faktörlerinin tanımlanması, ilgili tarafların belirlenmesi, etki ve olasılık değerlendirmesi yapılması, önceliklendirme ve kontrol önlemlerinin geliştirilmesi. Bu sürece tüm departmanların dahil edilmesi, daha kapsamlı ve gerçekçi sonuçlar doğurur. Özellikle finans, satın alma, dış ilişkiler ve insan kaynakları gibi birimlerin katkısı risk değerlendirmesinin doğruluğunu artırır.

Uyum programlarının kurulumu

ISO 37001 kapsamında kurumsal bir uyum programı; politika, süreç, uygulama ve gözetim araçlarının bir araya gelerek sistematik bir yapıya dönüşmesiyle oluşturulur. Bu programlar, kurumun rüşvetle mücadele taahhüdünü yerine getirme ve bunu tüm çalışanlara, paydaşlara ve kamuoyuna yansıtma aracı niteliğindedir. Uyum programları sadece bir defalık değil, sürekliliği olan, yaşayan yapılar olarak değerlendirilmelidir.

Uyum programlarının kurulmasında ilk adım, üst yönetimin açık desteğiyle politika ve hedeflerin belirlenmesidir. Sonrasında görev dağılımı, bildirim mekanizmalarının kurulması, iç kontrol sistemlerinin uygulanması ve izleme-denetim prosedürlerinin oluşturulması gerekir. Bu yapı, yalnızca ihlalleri önlemekle kalmaz; aynı zamanda ihlallerin tespitinde ve raporlanmasında da önemli rol oynar. Kurumsal hafızanın oluşmasına katkı sağlar ve şeffaf yönetim anlayışını güçlendirir.

ISO 37001 belgelendirme süreci

ISO 37001 belgelendirme süreci, kuruluşun yolsuzlukla mücadele yönetim sisteminin uluslararası standartlara uygunluğunu kanıtlamasını sağlayan resmi bir adımdır. Bu süreç, sadece dış denetimden ibaret değildir; kurumun iç yapısında sistemli bir dönüşüm ve sürdürülebilirlik hedeflenir. Belgelendirme öncesi hazırlık aşamaları, kuruluşun mevcut uygulamalarının gözden geçirilmesiyle başlar.

İlk adım olarak kurum, risk analizi, politika belgeleri, kontrol mekanizmaları ve etik kurallar gibi yapı taşlarını oluşturur ve uygulamaya alır. Ardından iç değerlendirmeler ve gerekli düzeltici faaliyetler gerçekleştirilir. Dış değerlendirme ise bağımsız bir denetim kuruluşu tarafından yapılır ve tüm uygulamalar yerinde gözlemlenerek raporlanır. Belgelendirme yalnızca başarılı uygulamaları değil, bu sistemin kalıcı olmasına yönelik taahhüdü de temel alır.

İç denetim ve bağımsız değerlendirme adımları

ISO 37001 standardı kapsamında iç denetim, kuruluşun kendi kontrol mekanizmalarını periyodik olarak gözden geçirmesini sağlar. Bu denetimler, sadece yasal uygunluğu değil, etik davranış standartlarının da uygulanabilirliğini test eder. İç denetim ekibi tarafsızlık esasına göre çalışmalı ve elde ettiği bulguları üst yönetime objektif şekilde raporlamalıdır. Özellikle yüksek riskli alanlarda sık denetim yapılması önerilir.

İç denetimlerin yanı sıra dış bağımsız değerlendirme adımları da ISO 37001’in güvenilirliğini artıran unsurlardan biridir. Bu değerlendirmeler, genellikle yılda bir veya iki kez gerçekleştirilir ve tarafsız uzmanlar tarafından yapılır. Amaç, sistemin sadece prosedürlere değil, uygulamadaki etkilerine göre de test edilmesidir. Bulgulara dayalı düzeltici ve önleyici faaliyetler belirlenerek sistem sürekli iyileştirilir.

Eğitim ve farkındalık faaliyetleri

ISO 37001 sisteminin başarısı, sadece belgelerin düzenlenmesi veya süreçlerin yazılı hale getirilmesiyle sağlanmaz. Asıl başarı, kurum genelinde oluşturulan farkındalıkla ve verilen eğitimlerle mümkündür. Tüm çalışanların, pozisyonları ne olursa olsun, yolsuzlukla mücadeleye katkı sağlaması için bilgilendirilmiş ve yetkilendirilmiş olmaları gerekir. Bu nedenle periyodik olarak planlanan eğitim programları, sistemin en temel yapı taşlarından biridir.

Eğitim faaliyetleri sadece teorik bilgileri aktarmaktan ibaret değildir. Gerçek vaka örnekleriyle desteklenen, uygulamalı ve etkileşimli oturumlar çalışanların sistemi içselleştirmesini kolaylaştırır. Ayrıca yöneticilere özel oturumlar düzenlenerek karar alma süreçlerinde etik hassasiyetin korunması sağlanır. Farkındalık ise yalnızca eğitimle değil, iç iletişim araçları, afişler, kısa videolar ve dijital bültenlerle sürdürülebilir hale getirilmelidir.

KIOSCERT ile güvenilir yolsuzlukla mücadele sistemi kurma

Etkili bir yolsuzlukla mücadele sistemi kurmak isteyen kuruluşlar için sürecin şeffaf, sürdürülebilir ve uluslararası standartlarla uyumlu olması büyük önem taşır. KIOSCERT, ISO 37001 çerçevesinde kurumların sistemlerini sağlam temeller üzerine inşa etmelerine yardımcı olur. Kurumların mevcut yapısını detaylı şekilde analiz ederek gerekli tüm adımların uygulanabilir bir sistem dahilinde yapılandırılmasını sağlar.

Süreç boyunca KIOSCERT; etik politikaların oluşturulması, risk analizlerinin yapılması, kontrol mekanizmalarının kurulması ve iç denetim sistemlerinin geliştirilmesi gibi pek çok alanda etkin bir yapı sunar. Ayrıca kurum çalışanlarının bilinçlendirilmesi ve sistemin sürekli iyileştirilmesi yönünde rehberlik ederek yalnızca belgelendirme hedefi değil, uzun vadeli kurumsal sürdürülebilirlik amacı da desteklenir. Yolsuzluğa karşı sıfır tolerans ilkesiyle hareket eden kuruluşlar, KIOSCERT ile bu ilkeyi kurumsal kültüre dönüştürebilir.