
ISO 27701 nedir, ISO 27001 ile farkı
ISO 27701, kişisel verilerin gizliliğini yönetmek ve güvence altına almak amacıyla oluşturulmuş uluslararası bir standarttır. ISO 27001'in uzantısı olarak geliştirilen bu sistem, özellikle Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) ve Avrupa Genel Veri Koruma Tüzüğü (GDPR) gibi yasal düzenlemelere uyum sağlamak isteyen kuruluşlar için rehber niteliğindedir.
ISO 27001 temel olarak bilgi güvenliği yönetim sistemini tanımlar ve kuruluşun tüm bilgi varlıklarını korumayı hedeflerken, ISO 27701 bu yapıya kişisel verilerin işlenmesi ve korunmasına dair özel gereksinimleri ekler. Bu fark, özellikle veri işleyen ve veri sorumlusu rollerini yerine getiren kuruluşlar için kritik önem taşır. ISO 27701 sayesinde, hem teknik kontroller hem de süreçsel gereklilikler sistematik olarak entegre edilir.
Tanım
ISO 27701, kişisel verilerin işlenmesine yönelik güvenlik ve gizlilik kontrollerini kapsayan, uluslararası düzeyde tanınmış bir yönetim sistemi standardıdır.
Kişisel veri işleme yönetimi nasıl belgelenir?
Kurumların kişisel veri işleme faaliyetlerini belgelendirmesi, sadece yasal zorunlulukları yerine getirmekle kalmaz; aynı zamanda şeffaflık, hesap verebilirlik ve kurumsal güvenilirlik açısından büyük avantaj sağlar. ISO 27701 standardı, bu faaliyetlerin nasıl belgeleneceğine dair detaylı bir çerçeve sunar. Belgeleme süreci; hangi verilerin toplandığı, hangi amaçlarla işlendiği, ne süreyle saklandığı ve kimlerle paylaşıldığı gibi detayların kayıt altına alınmasını kapsar.
Etkili bir belge yönetimi için kişisel veri envanteri oluşturulmalı, veri işleme faaliyetleri detaylandırılmalı ve bu faaliyetler kurumun bilgi güvenliği politikalarıyla entegre edilmelidir. Bu belgeler sayesinde hem iç denetimlerde hem de resmi denetimlerde şeffaflık sağlanır. Ayrıca çalışanların da veri işleme prosedürlerine dair farkındalık kazanması kolaylaşır. Belge yapıları düzenli olarak güncellenmeli ve değişen yasal gerekliliklere göre revize edilmelidir.
ISO 27701 ile KVKK/GDPR uyumluluğu
ISO 27701, kurumların KVKK ve GDPR gibi kişisel verilerin korunmasına ilişkin yasal düzenlemelere uyum sağlamasında güçlü bir araç sunar. Bu standart, veri işleyen ve veri sorumlusu konumundaki organizasyonların uyması gereken ilkelere sistematik bir çerçeve kazandırır. Şeffaflık, veri minimizasyonu, sınırlı saklama süresi ve erişim kontrolleri gibi birçok ilke, ISO 27701 standardı ile birlikte operasyonel hale gelir.
Hem Türkiye’deki KVKK hükümleri hem de Avrupa’daki GDPR düzenlemeleri, veri sahiplerinin haklarını korumayı esas alır. ISO 27701 ise bu hakların nasıl uygulanacağını, kayıt altına alınacağını ve sürdürülebilir şekilde nasıl yönetileceğini tanımlar. Böylece şirketler, regülasyonlara uymakla kalmaz, aynı zamanda olası idari yaptırımların da önüne geçebilir. Standart, özellikle açık rıza yönetimi, aydınlatma yükümlülüğü ve üçüncü taraf veri paylaşımlarının kontrolü konularında detaylı rehberlik sunar.
Yasal Uyumun Belgelendirilmesi
KVKK ve GDPR gereklilikleri, sistematik kontrollerle uygulanabilir hale getirilir.
Veri Sahibi Haklarının Yönetimi
Veri erişim talepleri, silme başvuruları ve rıza geri çekme işlemleri kayıt altına alınır.
Risk temelli veri güvenliği yaklaşımı
ISO 27701, bilgi güvenliğini sağlarken klasik önlem listeleri yerine risk temelli bir yaklaşım benimser. Bu yöntem, her kuruluşun kendine özgü tehdit ortamına göre esnek önlemler almasını sağlar. Yani tüm firmalar için tek tip bir güvenlik protokolü yerine, faaliyet alanına, teknoloji altyapısına, çalışan profiline ve veri hacmine göre farklı önlemler belirlenir. Bu sayede sadece gereksiz kaynak tüketimi önlenmez, aynı zamanda etkili koruma da sağlanır.
Risk temelli yaklaşım, tehditlerin belirlenmesini, bu tehditlerin olasılık ve etkilerine göre puanlanmasını, ardından bu risklerin azaltılması için kontrol önlemleri geliştirilmesini içerir. Veri sızıntısı, yetkisiz erişim, rıza dışı işlem gibi riskler öncelik sırasına alınır. Her risk için önlem alınırken izleme, değerlendirme ve iyileştirme döngüsü aktif tutulur. Bu yapı, yalnızca güvenliği sağlamakla kalmaz; aynı zamanda sistemin her zaman güncel kalmasını da mümkün kılar.
Not
Risk temelli yönetim, veri güvenliği önlemlerinin ölçülebilir, denetlenebilir ve sürekli geliştirilebilir olmasını sağlar.
ISO 27701 belgelendirme adımları
ISO 27701 belgelendirme süreci, kurumun kişisel veri yönetimi ve gizlilik uygulamalarının sistematik bir yapı altında güvence altına alındığını göstermek amacıyla yürütülür. Bu süreçte atılacak adımlar, yalnızca teknik gereklilikleri değil; organizasyonel ve yasal uyum açısından da kritik aşamaları içerir. Kurumlar bu süreci sadece bir belge elde etmek için değil, aynı zamanda veri gizliliğini sürdürülebilir kılmak için bir araç olarak değerlendirmelidir.
İlk adım olarak mevcut bilgi güvenliği yönetim sisteminin ISO 27001'e uygunluğu gözden geçirilir. Ardından kişisel veri işleme süreçleri, veri koruma politikaları ve yasal yükümlülükler doğrultusunda dokümantasyon hazırlanır. Kurum içi kontroller yapılır, eksikler belirlenir ve iyileştirmeler tamamlandıktan sonra dış denetim süreci başlatılır. Denetim sonucunda uyumluluk gösteren organizasyonlar ISO 27701 belgesi almaya hak kazanır.
- Hazırlık Aşaması: Mevcut sistemlerin analizi ve gerekli belgelerin oluşturulması.
- Uygulama ve İç Kontrol: Politika ve prosedürlerin devreye alınması ve iç denetim yapılması.
- Denetim ve Raporlama: Bağımsız kuruluş tarafından yerinde denetim ve rapor sunumu.
KIOSCERT’in uzman denetim süreci
ISO 27701 kapsamında gerçekleştirilen denetimler, yalnızca belgeye ulaşmak için değil, aynı zamanda kurumun kişisel veri yönetimi olgunluğunu değerlendirmek için kritik rol oynar. KIOSCERT, bu süreçte detaylı analiz ve sistematik yaklaşım ile kurumsal yapıların hem yasal hem de teknik yönden uygunluğunu değerlendirir. Denetim süreci; belgelerin incelenmesi, ilgili personel ile görüşmeler yapılması ve uygulamaların yerinde gözlemlenmesi adımlarını içerir.
Denetim aşamasında, veri envanteri doğruluğu, saklama sürelerinin kontrolü, rıza süreçlerinin işlerliği ve üçüncü taraflarla yapılan veri aktarım protokolleri titizlikle incelenir. Bulgular sadece eksikleri değil, güçlü yönleri de ortaya koyar. Böylece kurumlar hem risklerini görebilir hem de bu alandaki güçlü uygulamalarını belgeleyebilir. KIOSCERT'in uzman denetim yaklaşımı, sadece uygunluk denetimi değil, aynı zamanda iyileştirici bir analiz sunmayı hedefler.
Sürekli iyileştirme ve sürdürülebilir gizlilik politikası
ISO 27701’in en temel ilkelerinden biri, gizlilik yönetim sisteminin statik değil dinamik bir yapıya sahip olmasıdır. Bu kapsamda kurumlar yalnızca mevcut riskleri yönetmekle kalmaz, aynı zamanda gelecekte oluşabilecek tehditlere karşı da hazırlıklı olmalıdır. Bu nedenle sürekli iyileştirme yaklaşımı, kurumların sürdürülebilir gizlilik politikaları geliştirmesini sağlar.
Sürekli iyileştirme; periyodik iç denetimler, çalışan geri bildirimleri, olay kayıtlarının analizi ve mevzuat değişikliklerine anında uyum gibi bileşenlerle beslenir. Her revizyon, daha etkin bir gizlilik yönetimi sağlamaya yönelik olmalıdır. Ayrıca çalışanların gizlilik politikalarına uyum oranı, eğitim sonuçları ve izleme verileri düzenli olarak değerlendirilmelidir. Böylelikle sadece kağıt üzerinde değil, uygulamada da etkin bir sistem varlığı sürdürülebilir hale gelir.
"Gizlilik bir defalık alınacak bir önlem değil, sürekli geliştirilecek bir kültürdür."